6: Tổ Di-Dá-Ca (Miccaka)

Đầu thế kỷ thứ ba sau Phật Niết-bàn

Ngài người Trung-Ấn, không rõ họ gì. Ngài cùng chúng tiên thọ giáo xuất gia với Tổ Đề-Đa-Ca. Sau đó, Ngài tu hành chứng được quả thánh. Khi sắp tịch, Tổ Đề-Đa-Ca gọi Ngài lại bảo:

-Xưa Như-Lai thầm trao đại pháp nhãn cho Đại-Ca-Diếp lần lượt truyền trao đến ta, nay ta trao cho ngươi, ngươi phải gìn giữ truyền trao chớ dứt. Nghe ta nói kệ :                   

                        Thông đạt bổn tâm pháp,
                        Vô pháp vô vi pháp .
                        Ngộ liễu đồng vị ngộ,
                        Vô tâm diệc vô pháp . 

    Dịch :

                        Thông đạt pháp bổn tâm,
                        Không pháp không phi pháp
                        Ngộ rồi đồng chưa ngộ,
                        Không tâm cũng không pháp .

Sau khi được pháp, Ngài du hóa các nơi tùy căn cơ giáo hóa chúng sanh. Một hôm, Ngài đến Bắc-Ấn chợt thấy trên thành có vầng mây màu vàng. Ngài ngó sang những người bên cạnh bảo :

-Đây là vượn khí đại thừa. Trong thành nầy sẽ có bậc chí nhơn nối pháp cho ta .

Khi đi vào trong thành đến chợ, quả gặp người tay ôm bầu rượu, đón Ngài hỏi :

- Tôn-giả từ phương nào đến, muốn đi về đâu ?

Ngài đáp :

-Ta từ tâm mình đến, muốn đi không chỗ.

– Tôn-giả biết vật trong tay tôi chăng ?

Đây là đồ đựng vật làm mất thanh tịnh.

– Tôn-giả biết tôi chăng ?

– Tôi thì chẳng biết, biết thì chẳng tôi

Ngài lại bảo :

- Ngươi hãy nói tên họ ra, ta sẽ chỉ nhơn đời trước cho ngươi. Người ấy bèn nói kệ :

                    Ngã kim sanh thử quốc,
                    Phục ức tích thời nhựt .
                    Bổn tánh Phả-La-Đọa,
                    Danh tự Bà-La-Mật.
    Dịch :

                    Nay tôi sanh nước nầy,
                    Lại nhớ ngày xa xưa
                    Dòng họ Phả-La-Đọa,
                    Tên là Bà-La-Mật

Ngài nghe rồi nhớ lại duyên trước, bèn bảo Bà-Tu-Mật :

- Thầy ta là Đề-Đa-Ca thường nói : "Xưa kia Như-Lai du hóa Bắc-Ấn có báo A-Nan: Sau khi ta diệt độ khoảng ba trăm năm, ở nước nầy sẻ có vị thánh nhơn ra đời, họ Phả-La- Đọa tên Bà-Tu-Mật, làm vị Tổ thứ bảy của Thiền-Tông . Đây là Như-Lai thọ ký cho ngươi, ngươi nên xuất gia."

Bà-Tu-Mật liền để bầu rượu xuống, đảnh lễ Ngài. Đảnh lễ xong, đứng qua một bên thưa :

- Con nhớ lại kiếp xưa thường làm thí chủ cúng dường Phật một bảo tòa. Như-Lai thọ ký cho con rằng : "Ngươi ở hiền kiếp sẽ được Phật-pháp làm Tổ thứ bảy". Nay gặp gỡ đây là cái duyên trước vậy, cúi xin Tôn giả đại từ thương xót độ thoát cho con. Ngài liền vì ông cho cạo tóc xuất gia và thọ đầy đủ giới pháp. Thấy tuổi đã già và cơ duyên hóa độ cũng xong,

Ngài truyền chánh pháp lại cho Bà-Tu-Mật. Truyền xong, Ngài thâu thần tịch diệt. Bà-Tu-Mật và môn đồ lượm xá-lợi để vào bình báu, xây tháp cao tôn thờ trên từng chót để mọi người cúng dường.