THIỀN SƯ XỬ CHƠN

Ở Lộc Môn

Sư trụ trì tại viện Hoa Nghiêm ở núi Lộc Môn.

Có vị Tăng hỏi: Thế nào là gia phong của Hòa thượng? Sư đáp: Có muối không giấm. Tăng hỏi: Thế nào là đạo nhân? Sư đáp: Có miệng giống hệt lỗ mũi. Tăng hỏi: Chợt gặp khách đến đem cái gì đối đáp? Sư bảo: Cổng gỗ cửa lá cảm ơn ông đi qua.

*

Tăng hỏi: Tổ Tổ tương truyền, truyền vật gì? Sư bảo: Ca-sa Kim Lan. Tăng hỏi: Thế nào là Bát-nhã trong rương? Sư bảo: Trong điện Phật để sáu trăm quyển.

Tăng hỏi: Sau khi Hòa thượng trăm tuổi sẽ đi về đâu? Sư đáp: Làm con trâu nhà họ Lý ở dưới núi. Tăng thưa: Cho con cùng đi theo được chăng? Sư bảo: Nếu ông đi theo chớ giống đầu mọc sừng. Tăng đáp: Dạ! Sư hỏi: Nên đến chỗ nào? Tăng thưa: Con mắt Phật biện còn chẳng được. Sư bảo: Nếu chẳng bỏ qua cũng là mờ mờ.

*

Tăng hỏi: Thế nào là Thiền? Sư đáp: Loan phụng vào lồng gà. Tăng hỏi: Thế nào là đạo? Sư đáp: Chỉ sen cột voi lớn. Tăng hỏi: Khi kiếp hoại cái này có hoại chăng? Sư đáp: Đến bờ nhìn mắt cọp, khắp nơi một trường sầu. Tăng hỏi: Thế nào là chỗ Hòa thượng chuyển thân? Sư đáp: Canh ba đêm qua rơi mất chiếc gối.

Sư có làm bài kệ dạy chúng:

            Nhất phiến ngưng nhiên quang xán lạn

            Nghĩ ý truy tầm tốt nan kiến

            Bỉnh nhiên trịch trước khoát nhân tình

            Đại sự phân minh giai tổng biện.

            Thị khoái hoạt vô hệ bạn

            Vạn lượng huỳnh kim chung bất hoán

            Nhậm tha thiên thánh xuất đầu lai

            Tùng thị hướng cừ ảnh trung hiện.

Dịch:

            Một mảnh lóng trong sáng khắp trời

            Để lòng tìm kiếm cách xa vời

            Rõ ràng ném đến nhân tình rỗng

            Việc lớn phân minh thảy biện rồi.

            Mới là vui sống không buộc ràng

            Muôn lượng vàng ròng đổi chẳng màng

            Mặc tình ngàn thánh hiện ở thế

            Từ ấy theo y trong bóng vàng.