headertvtc new


   Hôm nay Thứ sáu, 22/11/2024 - Ngày 22 Tháng 10 Năm Giáp Thìn - PL 2565 “Tinh cần giữa phóng dật, Tỉnh thức giữa quần mê, Người trí như ngựa phi, Bỏ sau con ngựa hèn”. - (Pháp cú kệ 29, HT.Thích Minh Châu dịch)
tvtc2  Mongxuan
 Thiền Phái Trúc Lâm Việt Nam Thế Kỷ 20-21

khanhtueSuOng2024

DIỄN CA DÒNG THIỀN TRÚC LÂM YÊN TỬ

 

Tâm Không- Vĩnh Hữu   
 

Hai lần đánh đuổi Nguyên Mông
Minh quân ngời sáng, chiến công vang rền
Sử vàng ghi khắc lưu truyền
Nhân Tông kiệt xuất, đức hiền tài ba
Đã xong trọng trách san hà
Bình yên khắp chốn, gấm hoa trăm vùng
Lụa là gấm vóc hoàng cung

 

Ngoại thân chi vật chẳng dùng làm chi
Ngai vàng, điện ngọc, cung phi
Nghiệp duyên đã hết buông đi một lần,
Sá gì của cải phù vân
Sá gì quyền lực lợi danh bọt bèo?
Nghiệp gieo, nghiệp gánh đã nhiều
Nẻo về Chánh Giác núi đèo đón chân…
Tìm về trên đỉnh Phù Vân
Tu hành xưng hiệu Hương Vân Đầu Đà
Mười hai hạnh nguyện vươn xa
Chi Đà Tịnh Xá lập ra độ người
Phổ Minh, Bố Chính… truyền lời
Nhân duyên đại sự sáng ngời đức danh
Trang nghiêm Yên Tử - Chùa Lân
Nghìn sau in bóng, nhân gian tụng truyền:
Hiên ngang mỗi bước hiện tiền
Phủi quên quá khứ ưu phiền đa đoan
Trùng trùng cây lá động hang
Chim kêu vượn hú ngân vang sớm chiều
Một thuyền một mái quẫy chèo
Bờ mê bờ giác gẫm đều trong Tâm
Bồ đề hạt giống bao năm
Từ Bi mầm nẩy, nụ đâm, tỏa cành…
Gương nội tổ sáng trong lành
Thái Tông soi rọi như vầng thái dương
Ơn Thầy dạy dỗ chỉ đường
Tuệ Trung Thượng Sĩ bốn phương danh truyền
Tìm về Bản Ngã- Chân Nguyên
Bất Nhị Giải Thoát - Cửa Thiền Không Hai
Tịnh nghiêm giới hạnh đêm ngày
Bụi hồng dưới núi vương bay thử lòng
Quán về cảnh giới Sắc Không
Quán thân bất tịnh, Chân Tâm hiện tiền!
Lá vàng theo gió chao nghiêng
Khẽ rơi chạm xuống thềm hiên Ta Bà
Sinh trụ hoại diệt đây là
Luân hồi tươi úa - trẻ già - tồn vong
Rỗng không, không với rỗng không
Thong dong hành cước như rồng đạp mây
Chăn trâu tinh tấn tháng ngày
Thõng tay vào chợ đã đầy phước duyên
Trí tuệ Bát Nhã uyên huyền
Hành thâm đại ngộ, phái thiền khai môn
Giác Hoàng Điều Ngự Nhân Tông
Đại Đầu Đà bậc Sư tôn sáng ngời
Thiền lâm nhập thế tế đời
Khai tâm tâm sáng, điểm người người minh
Pháp thiền truyền rộng loang nhanh
Từ Bi - Hỷ Xả mát xanh cõi mù
Từ non cao một mái chùa
Tám đường chánh đạo bốn mùa mở toang
Bất ly bất xuất thế gian
Nhiệm mầu Phật pháp mở trang sử thiền
Chủ trương “Tam Giáo đồng nguyên”
Phật Đà - Khổng - Lão hòa duyên độ trần
Lung linh trăng tỏ bao rằm
Lẫy lừng Sơ Tổ đời Trần thịnh hưng
Tâm Kinh Bát Nhã không ngừng
Kệ thiền lưu sách, kinh vần gieo tâm
“Thiết Chủy Ngữ Lục Thiền Lâm”
“Đại Hương Hải Ấn” bổng trầm thi ca
“Tăng Già Toái Sự” ghi ra
“Thạch Thất Mị Ngữ” đều là báu kinh…
(Tiếc thay dâu bể tròng trành
Bảo thư thất lạc nhân gian thiệt thòi!)
“Cư Trần Lạc Đạo” tuyệt vời
Nhịp văn vần phú truyền đời bất hư
“Lâm Tuyền Đắc Thú” thi thư
Đạo ca thành tựu Nhất Như Tâm Thiền
Tấm gương đạo hạnh tài hiền
Rạng soi cung điện giới truyền cho Vua…
Sùng Nghiêm danh sáng một chùa
Chí Linh thanh tịnh gió lùa lá reo
Điều Ngự trác tịch thanh cao
Thân lưu xá lợi, Thần vào tịch không
Rạng danh sử sách nhà Trần
Phật Hoàng đại ngộ thoát vòng trầm luân
Một đời vì nước quên thân
Vì Đạo quên cả điện Rồng ngai Vua
Nghiêm minh giới luật bốn mùa
Thi văn trác tuyệt vượt qua tục phàm
Khai thông thiền đạo Việt Nam
Từ Bi -Trí Tuệ soi đàng lợi sinh
Một đời vì nước quên mình
Vì Đạo quên cả cung đình vàng son
Thiên thu Bóng Cả vẫn còn
Lung linh đạo hạnh, viên toàn nẻo tu
Phật Hoàng liễu ngộ chơn như
Đại hùng siêu thoát, đại từ siêu thăng…

Nhiên đăng quang chiếu sáng vầng
Môn đồ xuất chúng thay ân sư mình…
Nhị Tổ phẩm hạnh oai minh
Xuất thân dân dã quê làng Cửu La
Họ Đồng, Thuần Mậu tên cha
Mẹ là Vũ Thị mang thai lạ thường
Khai hoa nhà ngát mùi hương
Đặt tên quý tử: Kiên Cương tên thành!
Thuở nhỏ đã lộ đức lành
Không ăn thịt cá mùi tanh, vị nồng
Không buông lời ác vọng ngôn
Thiên tư trầm mặc, tâm hồn thanh cao
Hữu duyên đưa đẩy ra vào
Gặp bậc Đại Sĩ lễ chào kính cung
Trúc Lâm xa giá bánh dừng
Thoạt trông tướng mạo sắc thần đã vui
Đặt cho tên đẹp Thiện Lai
Nhận thâu đệ tử theo Ngài xuất gia
Tháng năm duyên thuận phước hòa
Hòa thượng Tánh Giác đứng ra chỉ bày
Bao điều vấn hỏi mê say
Chưa khai thông được, đêm ngày trở trăn
“Kinh Lăng Nghiêm” đọc gẫm dần
Đến đoạn “Thất xứ trưng tâm…” vui mừng
“Hậu trần khách dụ” sáng bừng
Hoát nhiên thể nhập chưa từng hoát nhiên…
Về nơi sư phụ sách đèn
Nghe bao bài tụng tâm liền khai minh
Bài tụng Tâm Yếu dâng trình
Trúc Lâm chê bỏ, tự mình đối tâm
Nửa đêm thiền quán mặc trầm
Hoa đèn rơi rụng bất thần ngộ ra
Tu mười hai hạnh đầu đà
Thọ Bồ Tát giới: Pháp Loa hiệu Ngài!
Hoa tàn rồi lại hoa khai
Tinh tấn giới luật, miệt mài thư kinh
Trúc Lâm Điều Ngự rõ rành
Môn đồ xuất chúng của mình là ai
Truyền cho y bát công khai
Trở thành Sư Tổ Thứ Hai dòng thiền…
Bao năm phụng chiếu giới truyền
Vương tôn, hoàng phái… dưới đèn quy y
Giới đàn tiếp độ oai nghi
Chứng minh hàng vạn Tăng Ni bái thầy
Không ngừng diễn giảng đêm ngày
Đăng đàn thuyết pháp rõ bày đạo thiêng
Giảng yếu chỉ “Kinh Hoa Nghiêm”
Đây “Truyền Đăng Lục” lời hiền khai thông
“Đại Tuệ Ngữ Lục” bổng trầm
“Kinh Duy Ma Cật” ân cần giảng rao
“Tuyết Đậu Ngữ Lục” nghe vào
“Thiền Lâm Thiết Chủy”… biết bao lời vàng,
Mười tám khóa giảng truyền vang
Hằng nghìn thính chúng đạo tràng lĩnh nghe
hiền ngôn Pháp ngữ thâu về
Chép thành kinh sách giải mê cho đời
“Tham Thiền Chỉ Yếu” rọi soi
“Nhân Vương Hộ Quốc” Vua coi mà mừng
“Tâm Kinh Bát Nhã” trầm hùng
“Khoa Văn Pháp Sự” xem dùng lễ nghi
“Tuệ Trung Thượng Sĩ” chép ghi
“Kim Cương Trường Đà-La-Ni” nhiệm mầu…
(Tâm từ nghĩ đến mai sau
Truyền lưu đại chúng, ngờ đâu thất truyền!)
“Thiền Đạo Yếu Học” tục biên
Còn đây ngôn ngữ thánh hiền gẫm suy…
Thiền lâm tinh tú một vì
Đứng ra chủ xướng khởi bày ấn in
Sáng lòa bộ “Đại Tạng Kinh”
Truyền lưu nhân thế công trình Pháp Ngôn
Đúc tượng Bồ tát, Thế Tôn
Lập am, dựng tháp, khai sơn lập chùa…
Trai đàn, bố thí, cầu mưa
Xiển dương Đạo Pháp lại vừa hộ dân
Phụng sự lợi lạc chúng sanh
Chí thành phát nguyện quên mình, vị tha
Anh Tông thọ giới tại gia
Đế vương cung kính xưng là tử tôn
Bệ rồng châu bản sắc phong
“Phổ Tuệ Tôn Giả” vẫn còn sử ghi
Minh Tông phong hiệu sư thầy
Phương danh “Minh Giác” đức dầy công vun
Hợp nhất Phật giáo bốn phương
Thành lập Giáo Hội mở đường mai sau
Đại sư đại giác đi đầu
Hoằng dương chánh pháp nhiệm mầu độ sanh
Hăm ba hạ lạp tu hành
Bốn mươi bảy tuổi xác phàm xả buông
Minh Tông ngự bút đau buồn
“Tịnh Trí Tôn Giả” đặc phong hiệu thầy
“Viên Thông Bảo Tháp” còn đây
Ngàn sau ghi nhớ ơn Ngài: Pháp Loa!
Truyền thừa Y Bát Thứ Ba
Từ tay Nhị Tổ chính là Huyền Quang
Sinh làng Vạn Tải- Bắc Giang
Thỉ tổ họ làm quan nhiều đời
Mẹ là Lê Thị thương người
Ba mươi tuổi khấn xin Trời con trai
Nhân khi dịch bệnh thiên tai
Lên non hái thuốc, nghỉ ngơi tại chùa
Giấc đang thiêm thiếp gió lùa
Thấy con khỉ lớn bỡn đùa ngoài sân
Khư khư bưng mặt trời hồng
Thẳng tay ném thẳng vào lòng… hoài thai;
Thêm điều linh ứng thứ hai
Thiền sư Huệ Nghĩa trông coi chùa làng
Chùa mang danh tự Ngọc Hoàng
Đang khi thiền định mơ màng giấc linh
Đèn đuốc sáng rực thình lình
Long thần hộ pháp hiện hình đủ đông
Chư Phật, Bồ Tát giáng trần
Lời truyền: “Tôn Giả A Nan nhập đời
Tái sinh vào một kiếp người
Xiển dương Chánh Pháp tức thời cõi Đông!”
Giật mình lòng nhẹ lâng lâng
Thiền sư hoan hỷ, mừng thầm trông tin…
Năm ấy Lê Thị hạ sinh
Sau mười hai tháng con xinh chào đời
Quý tử dung mạo khác người
Tuổi thơ nghe một biết mười lạ thay
Chí khí của bậc sư thầy
Siêu phàm trác việt lộ đầy thiên tư
Mẫu thân chọn lấy hai từ
Đặt tên Đạo Tái nghe như thánh thần
Thuyết rằng: gia cảnh khó khăn
Gặp nhiều trắc trở hôn nhân vì nghèo
Người chê kẻ chối kỳ kèo
Mẫu thân buồn tủi mang nhiều âu lo,
Học hành bữa đói bữa no
Sôi kinh nấu sử học trò đi thi
Trạng Nguyên-Tiến Sĩ đỗ ngay
Người bu kẻ xúm bẩm thầy dạ quan
Thấy sang thiên hạ bắt quàng
Hôn nhân mai mối ngổn ngang duyên tình
“Khó khăn chẳng có ai nhìn
Đến khi đỗ Trạng, tám nghìn nhân duyên!”

Anh Tông muốn kén rể hiền
Lòng ngay từ chối còn truyền sách xưa
Chẳng màng cưới vợ con Vua
Rõ ràng bậc thánh bỡn đùa nhân gian
Trạng nguyên được bổ làm quan
Đường đường vào chốn Viện Hàn Lâm cao
Từ đây phụng mệnh ra vào
Tiếp đón sứ giả chẳng nao núng lời
Sứ Trung Hoa đã gặp rồi
Thi văn ngôn ngữ bao lời chảy tuông
Giọng vang ngân vọng như chuông
Ý từ trác việt, văn chương siêu phàm
Sứ Tàu kính phục nể nang
Tiếng thơm bay khắp, đại danh vang lừng…
Nhân duyên đưa đẩy một lần
Theo Vua nghe pháp được gần Pháp Loa
Từ trong mạch đá trổ hoa
Ngộ ra duyên trước buông ra ý lòng:
Làm quan được đến đảo Bồng
Phổ Đà đắc đạo mới mong được về…
Phú quý mây trắng mùa hè
Vinh hoa như lá thu vàng rụng rơi
Mơ màng mến luyến dừng thôi

Tây Thiên cõi Phật là nơi thường hằng!”
Trở về khắc khoải bâng khuâng
Biểu dâng từ chức mấy lần lên Vua
Xuất gia thọ giới tại chùa
Theo hầu Điều Ngự học tu pháp thiền
Trú trì sơn tự Vân Yên
Mở trường dạy học danh truyền Huyền Quang
Môn đồ tụ hội cả ngàn
Về nghe giáo lý tinh thâm của Thầy
Khoa giáo đều phải qua tay
Soạn phê chỉnh sửa đủ đầy đa văn
Vua mời giảng pháp bao lần
Vương tôn đảnh lễ, hoàng thân cúi đầu…
Về quê báo đáp ơn sâu
Đại Bi thiền tự dài lâu khánh thành
Trước là phụng dưỡng song thân
Sau truyền Phật pháp cho làng quê xưa…
Trải bao năm tháng nắng mưa
Thuận duyên nghịch cảnh đều chưa thoái lòng
Đá xanh hay khối vàng ròng
Minh Tông muốn thử một lần rõ hay
Chuyện xưa truyền tụng đến nay:
Cung phi Điểm Bích gần Thầy giữa khuya
Lệnh Vua mang chứng cứ về
Một là đại giác, hai là phàm phu
Điểm Bích hãm hại người tu
Dùng ngay man kế trình Vua xét người
Oan khiêng nghiệp chướng đây rồi
Gánh mang tiếng xấu với đời uế ô
Sen vàng ngoi giữa bùn nhơ
Thiền sư tự tại giữa ngờ với nghi
Đăng đàn chẩn tế một ngày
Thần thông quảng đại quét bay bụi trần
Kinh tâm vương đế quần thần
Hiểu ra kế độc phi tần hại sư
Nhiệm mầu gia hộ người tu
Gian nhân lãnh phạt quét chùa nội cung
Mới hay Phật pháp vô cùng
Huyền Quang lưu tiếng thơm lừng liên hoa,
Tâm Bi- Trí – Dũng Phật Đà
Trang nghiêm giới tịnh Ta Bà an nhiên
Bao năm tâm gửi cửa Thiền
Tận tâm với Pháp, gieo duyên với Trần
“Phổ Tuệ Ngữ Lục” bao trang
“Ngọc Tiên Thi Tập”, “Công Văn” lưu đời
Chư Phẩm Kinh” cứu độ người
Tiếc thay điên đảo mất rồi bản nguyên…
Còn “Phú Tự Vịnh Vân Yên”
Hai mươi tư áng thơ thiền chuyển trao
Côn Sơn - Tư Phúc non cao
Thanh Mai tịch mịch in sâu bóng Ngài
Liên Hoa Cửu Phẩm pháp đài
Còn lưu đạo hạnh đức tài Thiền Sư
Tâm hồn nghệ sĩ thi thư
Tự do phóng khoáng tâm như phiêu bồng
Nhưng nào vấy bẩn bụi trần
An nhiên thanh thoát nẻo gần lối xa
Chọn ngày y bát trưng ra
Trao truyền tâm ấn Pháp Loa chọn rồi
Đệ tam Sư Tổ là Người
Kế thừa đuốc tuệ soi đời nhiễu nhương
Thiền tông Yên Tử nức hương
Lãnh đạo Giáo Hội tiếp đường độ sanh
Tuổi già sức yếu mong manh
Bảy mươi bảy tuổi phải đành chuyển trao
Trọng trách ủy thác nơi nào
Quốc Sư có đó ra vào An Tâm
Tháng giêng Giáp Tuất đầu năm
Xả thân ngũ uẩn, phất trần ra đi
Minh Tông phong hiệu cho Ngài
“Từ Pháp Tôn Giả” lưu hoài thiên niên…

Trôi theo năm tháng dòng Thiền
An Tâm, Tĩnh Lự… ngọn nhiên đăng mờ
Vô Trước, Quốc Nhất lặng lờ
Viên Minh, Đạo Huệ bến bờ hoang vu
Viên Ngộ, Tổng Trì Tổ Sư
Tiếp theo Khuê Thám thiền tu âm thầm
Sơn Đằng chuyển tiếp Hương Sơn
Trí Dũng nối bước vẫn còn dòng trôi
Tuệ Quang, Chân Trú hộ đời
Vô Phiền ngọn đuốc đã nguôi dần dần…
Suy vi triều đại nhà Trần
Con thuyền Yên Tử Trúc Lâm lững lờ
Dòng trôi bào ảnh nhấp nhô
Thăng trầm dâu bể cứ ngờ đã tan…

Trải qua gần bảy trăm năm
Từ nơi thiền thất Chơn Không tít mù
Thiền sư Hòa thượng Thanh Từ
Tham thiền nhập định tại chùa đơn sơ
Lặng thầm năm tháng độc cô
Minh tâm liễu ngộ giữa bờ giác mê
Từ trên heo hút trở về
Chủ trương khơi dậy tứ bề pháp duyên
Xiển dương khôi phục dòng thiền
Tuệ đăng tuệ nguyệt tam thiên đón chào
Trúc Lâm Yên Tử non cao
Một đại thiền viện ra vào trang nghiêm
Phụng Hoàng - Đà Lạt xây thêm
Già lam thắng cảnh nằm trên dốc đồi
Thường Chiếu thiền viện Đồng Nai
Tây Thiên Vĩnh Phúc miền ngoài rạng danh
Sùng Phúc hiển hiện Gia Lâm
Bạch Mã ở Huế khánh thành mới đây…
Môn đồ chung sức góp tay
Thập phương bá tánh Đông Tây góp phần
Dòng thiền hồi phục dần dần
Dài theo đất nước muôn dân hỷ mừng
Kia rồi Sơn Thắng -Vĩnh Long
Viên Minh-Phan Thiết sen lòng nở thơm
Đồng Nai phát triển tông môn
Hàng loạt thiền viện hòa chung nhiệm mầu
Viên Chiếu, Huệ Chiếu đi đầu
Linh Chiếu, Phổ Chiếu tiếp sau mạch dòng
Hương Hải, Đạo Huệ, Tuệ Thông
Tịnh Chiếu, Liễu Đức lại còn Hiện Quang…
(Mai này sẽ đến Nha Trang:
Vĩnh Trung -Viên Giác, Bửu Sơn - Diên Đồng
)
Tại Ninh Thuận - Núi Đá Chồng
Thiền Viện Viên Ngộ
đang cần trợ duyên,
Vươn lên như những đóa sen
Dòng thiền nhập thế không quên dòng đời…

Bảy trăm năm đã phục hồi
Trúc Lâm Yên Tử sáng ngời tông môn
Lịch sử in đậm nét son
Bản sắc dân tộc truyền tồn Việt Nam
Bảy trăm năm Ánh Đạo Vàng
Thiền tông vững chãi, thế gian hướng về
Thanh quy nghiêm túc khắp bề
Rạng soi đuốc tuệ nguyện thề độ sanh…

Nam mô chư Phật, Pháp, Tăng
Tuệ quang minh chiếu diệu âm hộ trì
Thần thông bất khả tư nghì
Nhiệm mầu cứu độ Từ Bi khắp cùng
Đạo đời đồng trụ vui chung
Dòng thiền chảy đến vô cùng vô biên
Nam mô Hộ Pháp, chư Thiên
Nam mô Chư Tổ dòng thiền chứng minh!

 

[ Quay lại ]