NGHI CÁI GÌ

Thiền sư Cư Tuần ở núi Long Nha vì cầu đại triệt đại ngộ mà thành khẩn đến chỗ thiền sư Thúy Vi – Nam Sơn tham thiền, ở đó nhiều tháng mà không được thiền sư Thúy Vi gọi đến chỉ dạy. Một hôm, trống nổi dũng khí, sư chạy đến pháp đường, hỏi :
- Học tăng từ khi đến pháp hội của thiền sư tham học mà không được chỉ dạy pháp nào cả, chẳng hiểu vì sao ?
Thiền sư Thúy Vi hỏi ngược lại :
- Ông nghi cái gì ?

Cư Tuần không nhận được yếu chỉ, bèn từ giã thiền sư Thúy Vi ra đi, đến thân cận thiền sư Đức Sơn Tuyên Giám, ở một thời gian khá lâu, sư đến thưa với thiền sư Tuyên Giám :
- Con đến đây đã lâu rồi mà không nghe thầy chỉ dạy một câu Phật pháp ?
Thiền sư Đức Sơn cũng nói giống như thiền sư Thúy Vi.
- Ông nghi cái gì ?
Hai vị tông sư này không biết nhau mà trả lời giống nhau, Cư Tuần bất đắc dĩ lại chuyển đến chỗ thiền sư Động Sơn Lương Giới tham học. Một hôm, sư thưa :
- Xin thầy chỉ dạy chỗ khẩn yếu của Phật pháp.
Thiền sư Động Sơn đốn thẳng :
- Đợi khi nào nước sông chảy ngược dòng ta sẽ nói cho ông.
Thiền sư Long Nha Cư Tuần ngay đó đại ngộ.

Lời bình :

Dùng tâm nghi tham thiền, dùng hiểu biết tham thiền, dùng hỏi đáp tham thiền không bằng dùng tâm bình thường tham thiền. Chúng ta sống trong thế gian này đều bị vọng tưởng điên đảo chi phối, cho nên trôi theo sanh tử không dừng. Nếu hiểu được nước sông chảy ngược, đó chính là tâm bình thường hiện bày, ngàn nghi muôn hỏi không bằng cái tâm bình thường.