MỘT ĐỐNG CỦI

Thiền sư Hy Thiên Thạch Đầu trụ ở Hồ Nam, có lần hỏi một vị học tăng mới đến tham học :
- Ông từ đâu đến ?
Học tăng thưa :
- Giang Tây.
- Có thấy Mã Đại Sư chăng ?
- Thấy.

Hy Thiên dùng tay chỉ một đống củi hỏi :
- Thiền sư Mã Tổ giống đống củi không ?
Học tăng không đáp được.
Vì ở chỗ thiền sư Thạch Đầu không khế hợp, nên trở lại Giang Tây tham kiến thiền sư Mã Tổ, và kể lại việc ấy cho Mã Tổ nghe. Thiền sư Mã Tổ Đạo Nhất nghe xong, ung dung cười mỉm, hỏi học tăng :
- Ông xem đống củi kia nặng bao nhiêu ?
- Con chưa lường kỹ .
- Ông có sức quá lớn.
- Vì sao ?
- Ông từ Nam Nhạc vác một đống củi đến đây, há chẳng có sức sao?

Lời bình :

Đời Đường, thanh niên học giả không những đến Đại sư Mã Tổ -Giang Tây tham học mà còn đến chỗ thiền sư Thạch Đầu - Hồ Nam tham học. Từ Giang Tây đến Hồ Nam, từ Hồ Nam đến Giang Tây, đó tức là đi giang hồ. Ngày xưa nói giang hồ là chỉ cho đi tham học lăng xăng. Về sau lời nói giang hồ biến thành nghĩa lão luyện.

Vị học tăng này đến đi hai bên mang một đống củi tới lui mà không biết nặng bao nhiêu.