Thiền Sư PHÁP THUẬN

(914 - 990)-(Đời thứ 10, dòng Tỳ-ni-đa-lưu-chi)

Sư họ Đỗ, không rõ quê quán ở đâu, xuất gia từ thuở bé, thọ giới với Thiền sư Long Thọ Phù Trì. Sau khi đắc pháp, Sư nói lời nào cũng phù hợp sấm ngữ.

Nhà Tiền Lê mới dựng nghiệp, thường mời Sư vào triều luận bàn việc chánh trị và ngoại giao. Khi quốc thái dân an, Sư không nhận sự phong thưởng. Vì thế, vua Lê Đại Hành rất kính trọng, không dám gọi tên, chỉ gọi là Đỗ Pháp Sư. Nhà vua nhờ Sư trông coi việc soạn thảo văn kiện, thư từ ngoại giao.

Năm Thiên Phước thứ bảy (986), nhà Tống sai sứ là Lý Giác sang phong tước hiệu cho vua Đại Hành. Vua nhờ Sư cải trang làm lái đò để đón Sứ. Trên sông, bất chợt Lý Giác thấy hai con ngỗng bơi, cảm hứng liền ngâm:

          Song song ngỗng một đôi

          Ngửa mặt ngó ven trời.

          (Nga nga lưỡng nga nga     

          Ngưỡng diện hướng thiên nha.)

Sư đang chèo, ứng khẩu ngâm tiếp:

          Lông trắng phơi dòng biếc

          Sóng xanh chân hồng bơi. (T.T.Mật Thể)

          (Bạch mao phô lục thủy    

          Hồng trạo bãi thanh ba.)    

 Lý Giác rất thán phục.

*

*  *

Vua Đại Hành hỏi vận nước dài ngắn thế nào, Sư đáp bằng bài kệ:

          Vận nước như dây quấn

          Trời Nam sống thái bình

          Rảnh rang trên điện các

          Chốn chốn dứt đao binh.

          (Quốc tộ như đằng lạc       

          Nam thiên lý thái bình       

          Vô vi cư điện các   

          Xứ xứ tức đao binh.)         

Về sau, Sư  trụ trì chùa Cổ Sơn làng Thừ, quận Ải.

 Niên hiệu Hưng Thống thứ hai (990), Sư không bệnh mà tịch, thọ 76 tuổi. Tác phẩm của Sư có:

          * Bồ Tát Hiệu Sám Hối Văn

          * Thơ tiếp Lý Giác

          * Một bài kệ.