THIỀN SƯ NHƠN DŨNG

Ở Bảo Ninh

Sư họ Trúc, quê ở Tứ Minh, thuở bé dung nhan tuấn tú, còn trẻ đã làm đại Tăng, thông Thiên Thai giáo. Sư đến tham vấn Thiền sư Minh Giác ở Tuyết Đậu. Minh Giác thầm biết Sư sẽ gánh vác đại pháp, nói cợt Sư là: Tọa chủ Anh Tường. Sư nổi giận xuống núi, trông về Tuyết Đậu lễ thề: Tôi đời này đi hành cước tham thiền đạo lý chẳng bằng Tuyết Đậu thề chẳng trở về quê. Sư liền đến Phần Đàm, mấy năm mà nghi tình chưa tan.

*

Nghe tin Dương Kỳ dời đến Vân Cái khéo khai hóa học giả, Sư liền đi thẳng đến đây. Qua một câu đối đáp, Sư liền đốn sáng tâm ấn. Dương Kỳ tịch, Sư theo Thiền sư Thủ Đoan là bạn đồng học nghiên cứu cùng tột chỗ huyền áo.

             Sau này, Sư trụ ở Bảo Ninh cho đến tịch. Có vị Tăng hỏi: - Thế nào là Phật?

             Sư đáp: - Gần lửa trước phỏng.

             Tăng hỏi: - Thế nào là đạo?

             Sư đáp: - Trong bùn có gai.

             Tăng hỏi: - Thế nào là người trong đạo?

             Sư đáp: - Rất kỵ đạp đến.

             Tăng hỏi: - Cổ nhân nói: ?gió lạnh thổi lá rụng, vẫn vui cố nhân về?, chưa biết ai là cố nhân?

             Sư đáp: - Hòa thượng Dương Kỳ viên tịch đã lâu.

             Tăng hỏi: - Chính hiện nay lại có người nào là tri âm?

             Sư đáp: - Ông mù trong thôn thầm gật đầu.

Sư thượng đường: Sơn tăng hơn hai mươi lăm năm quảy đãy mang bát nhằm trong hoàn hải tham thiện tri thức hơn mười vị, nhà mình trọn không có chỗ thấy, có vị tôn túc giống như đá cứng, tham vấn cũng không có chỗ hay để lợi ích cho nhau, từ đây một đời chỉ làm người không hiểu chi cả, thật tự đáng thương. Bỗng bị gió nghiệp thổi đến phủ Giang Ninh, vô cớ bị người xô đến đầu đường chữ thập, trụ cái viện rách, làm chủ nhân cơm cháo tiếp đãi kẻ Nam người Bắc, việc bất đắc dĩ, tùy thời có muối có giấm đủ cháo đủ cơm, mặc tình qua ngày. Nếu là Phật pháp, chẳng từng mộng thấy.

Sư thượng đường: Gió thu mát, vận tùng hay, khách chưa về nhớ cố hương. Sư im lặng giây lâu nói: Nằm dài trên giường có cháo có cơm.

Sư thượng đường: Cành phụng kêu đất mưa vỡ, sáng về trên gối tiếng oanh hát, ểnh ương ếch nhái một lúc kêu, Diệu Đức Không Sanh trọn chẳng hội, ba cái thành quần, bốn cái thành đội yểu yểu điệu điệu phiêu phiêu diêu diêu, nhằm nam bắc đông tây bẻ được hoa lê, hoa lý một vòng hai vòng.