THIỀN SƯ THỦ TỊNH THỬ AM

Ở Tây Thiền

Sư người bổn châu. Sau khi đại ngộ nơi Đại Huệ, Sư trụ trì thượng đường: Bàn huyền nói diệu ném phân ném nước tiểu, dùng đánh dùng hét đem muối dùng khát, lập chủ lập khách xé nát tông thừa, mặc dù thảy chẳng thế ấy, lại là ngồi trong hang quỉ, đến trong đây sơn tăng đã là đánh trống lui. Hãy nói các ngươi bình thường tâm bực bội miệng ấm ức nên là sao? Chớ đem nhàn học giải, chôn vùi tâm Tổ sư.

*

Sư thượng đường: Nếu chỉ riêng sáng tự kỷ chẳng ngộ trước mắt, người này có mắt không chân. Nếu chỉ riêng ngộ trước mắt chẳng sáng tự kỷ, người này có chân không mắt. Hẳn được mắt chân giúp nhau, như xe hai bánh như chim hai cánh, chính khéo khám qua rồi.

Sư thượng đường: Chín mươi ngày trong hạ hầm hầm nóng bức người gỗ mồ hôi chảy chẳng dừng, đêm qua một trận mưa liền mát. Chớ bảo sơn tăng chẳng nói. Sư cầm phất tử gõ giường thiền một cái xuống tòa.

*

Sư thượng đường: Đạo là đạo thường, tâm là tâm thường, mọi người các ông nghe sơn tăng nói thế ấy, liền nói tôi hội vậy. Tháng đủ là ba mươi ngày, tháng thiếu hai mươi chín ngày, trên đầu là trời dưới chân là đất, trong lỗ tai nghe tiếng trong lỗ mũi thở hơi. Bất chợt nước bốn biển cả ở trên đầu các ông, rắn độc mổ con mắt ông, cá tôm chun vào lỗ mũi ông, lại làm sao?

*

Sư thượng đường: Người giỏi đấu chẳng đoái cái đầu, người giỏi chiến ắt được công kia, công kia đã được ngồi xem thái bình, thái bình đã đến nằm ngủ chẳng lo, chẳng cầm kiếm ba thước, thôi đùa một trương cung, ngựa về ở trời Hoa Sơn, trâu thả ở đồng Đào Lâm, gió phải thời mưa phải thời, ngư phủ ca lão tiều múa. Tuy nhiên như thế vua Nghiêu, Thuấn vẫn còn giáo hóa, đâu bằng càn khôn thâu chẳng được, Nghiêu, Thuấn chẳng biết tên, cả nhà chẳng quản việc hưng vong, chỉ thích hòa mây chiếm động đình.

*

Sư thượng đường: Ngậm lấy miệng luôn luôn nói, cắt mất lưỡi không thôi nghỉ, không thôi nghỉ rất kỳ tuyệt, rất kỳ tuyệt bụi trong mắt. Đã là kỳ tuyệt vì sao lại thành bụi trong mắt? Liễu liễu liễu thời không thể liễu, huyền huyền huyền xứ cũng nên chê.

*

Sư thượng đường: Trên đầu Phật Tổ có đại lộ phát thiên, chưa thấu cửa sanh tử, làm sao dám tiến bước? Chẳng tiến bước, đại thiên không che chở, một câu bặt nói bàn, Na Tra cầm cột sắt.

*

Ngày khai đường, niêm hương xong, Sư lên tòa. Hòa thượng Nam Đường bạch chùy rằng: - Pháp hội chúng long tượng nên quán đệ nhất nghĩa. Sư theo tiếng liền hét nói: - Đây là nghĩa thứ mấy? Tiên đức cửu tham đã rõ manh mối, hậu học có ghi chẳng ngại thưa hỏi.

Tăng hỏi: - ?A-nan hỏi Ca-diếp: - Thế Tôn ngoài truyền y Kim Lan còn riêng truyền vật gì? Ca-diếp gọi: - A-nan! A-nan ứng thanh: - Dạ!? Chưa biết ý này thế nào?

Sư đáp: - Tối kỵ động đến.

Tăng thưa: - Chỉ như Ca-diếp nói: cột phướn trước chùa ngã, lại là sao?

Sư đáp: - Trâu đá ngang đường xưa.

Tăng hỏi: - Như Hòa thượng ở chỗ Phật Nhật lại có tin tức này hay không?

Sư đáp: - Không có tin tức này.

Tăng thưa: - Nào giống Định Quang Kim Địa đưa tay ngoắt, Trí Giả Giang Lăng thầm gật đầu.

Sư đáp: - Chớ đem cạnh sân bá, khinh sánh bên đường tùng.

Tăng lễ bái. Sư bèn bảo: - Định Quang Kim Địa đưa tay ngoắt, Trí Giả Giang Lăng thầm gật đầu, đã là mây trắng ngàn muôn dặm, đâu kham nơi ấy chẳng biết thôi. Dầu cho nơi ấy biết thôi, một trường lan tịch chẳng ít. Lại có kiểm điểm được thấu hay chăng? Nếu không ngày nay Sơn tăng mất lợi.

*

Tăng hỏi: - Phật Phật trao tay Tổ Tổ?truyền nhau, chưa biết truyền cái gì?

Sư đáp: - Chóng lễ ba lạy.

Tăng hỏi: - Chẳng bày tấc kiếm thỉnh thầy thấy nhau?

Sư đáp: - Gặp mạnh thì yếu.

Tăng hỏi: - Đâu được mai binh tác chiến.

Sư đáp: - Chỉ vì Xà-lê tấc kiếm chẳng bày.

Tăng thưa: - Chưa biết hướng thượng lại có việc hay không?

Sư đáp: - Có.

Tăng hỏi: - Thế nào là việc hướng thượng?

Sư đáp: - Bại tướng chẳng chém.

Tăng hỏi: - Trước nhà cổ Phật người nào đến trước?

Sư đáp: - Ông già không mắt trong thôn.

Tăng hỏi: - Chưa biết làm sao thú hướng?

Sư đáp: - Cây gậy tức lật vác ngang.