TA CHẲNG PHẢI PHẬT

Có một tú tài đến chùa đọc sách, tự cho mình thông minh, thường dùng thiền cơ biện luận với thiền sư Triệu Châu. Một hôm, hỏi thiền sư :
- Đức Phật từ bi độ khắp chúng sanh, Ngài thường chìu theo tâm nguyện và sự mong cầu của họ phải không ?
Thiền sư Triệu Châu đáp :
- Phải.

Tú tài nói :
- Tôi muốn xin cây gậy trong tay của thiền sư được không ?
Triệu Châu từ chối :
- Kẻ quân tử không chiếm vật ưa thích của người. Ông hiểu không?
Tú tài lanh miệng nói :
- Tôi không phải quân tử.
Triệu Châu lập tức nói lớn :
- Ta cũng không phải Phật.
Mặc dù tú tài không đáp được nhưng chẳng chịu thua. Một hôm, tú tài đang tọa thiền, Triệu Châu đi ngang bên cạnh, thấy thiền sư mà ông làm ngơ. Triệu Châu trách :
- Gã thanh niên này thấy người lớn tuổi sao không đứng dậy chào.
Tú tài học lóm lời thiền, đáp :
- Ngồi chào cũng như đứng chào.
Triệu Châu đến trước mặt ông tát cho một tát. Tú tài nổi giận trách :
- Tại sao thầy đánh tôi ?
Triệu Châu ôn hòa nói :
- Ta đánh ông cũng như không đánh.

Lời bình :

Tú tài là hạng người tri thức, còn thiền sư là bậc thánh thể ngộ chân lý. Hạng người tri thức không phải là đối thủ của bậc thánh thể ngộ chân lý. Đặc biệt thiền phong của Triệu Châu, hoạt bát nhanh nhẹn, gọn gàng, một lời tùy tiện cho ông tú tài chống đỡ. Triệu Châu chẳng phải keo kiệt không cho gậy, chỉ là không muốn tú tài cãi bướng xin gậy. Nhất là cho tú tài một tát : “Ta đánh ông như không đánh”. Đó là cảnh cáo người học thiền mà không ngộ thiền.