THIỀN SƯ HUỆ MINH

Ở chùa Báo Ân

Sư họ Trương, xuất gia lúc còn bé, tinh chuyên tam học, có chí tìm hiểu huyền chỉ. Sư du phương qua các nước Mân, Việt trải các thiền hội, mà chưa khế hợp bản tâm. Sau cùng, Sư đến Lâm Xuyên yết kiến Pháp Nhãn được thầy trò đạo hiệp.

*

Về sau, Sư trở về Ngân Thủy cất am trên núi Đại Mai. Một hôm có hai Thiền khách đến.

Sư hỏi:- Thượng tọa ở đâu đến?

Thiền khách đáp:- Ở đô thành.

- Thượng tọa rời đô thành đến núi này, thì ở đô thành thiếu Thượng tọa ở núi này dư Thượng tọa. Dư thì ngoài tâm có pháp, thiếu thì tâm pháp chẳng khắp. Nói được đạo lý thì ở, chẳng hội nên đi.

Cả hai đều không đáp được.

*

Sư dời về Thiên Thai cất am trên núi Bạch Sa. Có Thượng tọa Minh Nhan là người học rộng nhớ giỏi đến lý luận với Sư về Tông thừa.   

Sư hỏi:

- Nói nhiều cách đạo càng xa, nay có việc xin hỏi, từ trước các bậc tiên đức có ngộ hay không?

Minh Nhan đáp:- Nếu là chư thánh tiên đức đâu không có ngộ!

- ?Một người trở về nguồn chân, mười phương hư không thảy đều tiêu mất.? Nay núi Thiên Thai y nguyên, làm sao nói tiêu mất?

Minh Nhan không chỗ bám.

*

Khoảng niên hiệu Càn Hựu nhà Hán (948), Trung Hiến Vương thỉnh Sư vào cung hỏi pháp, mời ở viện Tư Sùng. Vua cho mời các bậc Thiền đức và các danh sĩ trong thành đến cùng Sư bàn đạo lý.

Thiền sư Thiên Long hỏi:

- ?Tất cả chư Phật và Phật pháp đều từ kinh này ra?, không biết kinh này từ đâu ra?

Sư hỏi:- Nói gì?

Thiên Long hỏi trở lại.

Sư bảo:- Qua rồi.

Trưởng lão Tư Nghiêm hỏi:- Thế nào là hiện tiền tam-muội?

Sư hỏi:- Lại nghe chăng?

Tư Nghiêm đáp:- Tôi không bệnh tai.

Sư bảo:- Quả nhiên là bệnh tai.

*

Sư nhắc lời Minh trên tháp của Tuyết Phong:

- ?Phàm từ duyên mà có thì trước sau thành hoại, chẳng từ duyên mà có thì nhiều kiếp bền lâu.? Bền cùng hoại gác lại, hiện giờ Tuyết Phong ở đâu?

Cả chúng đều không đáp được. Nếu có đáp cũng không đúng với ý hỏi. Khi ấy mọi người đều kính phục, Vua rất hài lòng, thỉnh Sư ở thự Viên Thông Phổ Chiếu Thiền sư.

*

Sư thượng đường bảo chúng:

- Các ông lại nhận được chăng? Chớ bảo, nói nín động tịnh đều là Phật sự, chớ lầm hội.

Có vị Tăng hỏi:- Thế nào là mặt trăng thứ hai?

Sư đáp:

- Ấn mắt xem hoa, hoa lắm đóa, mắt tỏ xem cây, cây mấy cành.