NGŨ ĐĂNG HỘI NGUYÊN - 077. ÔNG ĐÃ TIN ĐẾN ĐƯỢC

Hòa thượng Mông Khê. Tăng hỏi:
- Khi một niệm chẳng sanh thì thế nào?
Sư im lặng giây lâu. Tăng liền lễ bái.
Sư hỏi:
- Ông làm sao hội?
Tăng thưa:
- Con trọn chẳng dám không hổ thẹn!
- Ông đã tin đến được.
- Việc bổn phận làm sao nhận rõ?
- Sao ông chẳng tự hỏi?

- Thỉnh thầy đáp lời.
- Ông đã hỏi rất hay.
Ông tăng cười to rồi ra. Sư nói:
- Chỉ có ông tăng lanh lợi.
Có ông tăng từ ngoài đến. Sư liền hét. Tăng nói:
- Xuất xứ này tốt.
Sư nói:
- Còn có cây gậy!
Tăng trân trọng liền ra. Sư nói:
- Hay được tự tại.

BÌNH:
1/ Chỗ một niệm chẳng sanh làm sao hội được? Đáp: "Con trọn chẳng dám không hổ thẹn!".
- Tức là con tự biết lỗi rồi vậy. Chỗ này chỉ nên tự hội là tốt.
2/ Đã là việc bổn phận, vì sao lại đến người hỏi?
3/ Tại sao ông tăng vừa mới đến, Sư liền hét?
- Nếu chẳng phải ông tăng này, khó thoát khỏi lão Hòa thượng kia.