Bài 115 — Triệu Châu thăm dò nước

459. 趙 州 探 水 — Triệu Châu thăm dò nước

Một hôm, Triệu Châu đi thăm Thù Du, Sư chống gậy vào Pháp đường đi từ Ðông sang Tây. Thù Du hỏi:

– Làm gì đó?

– Dò nước.

– Tôi trong đó một giọt cũng không có.

Triệu Châu liền dựng gậy vào vách rồi đi ra.

(Theo: Truyền Đăng, quyển 10.)

460. 百 丈 夾 火 — Bách Trượng gắp lửa ra

Một hôm Qui Sơn đứng hầu Bách Trượng, Trượng hỏi:

– Ai?

– Linh Hựu.

– Ông bươi trong lò xem có lửa không?

Qui Sơn bươi ra thấy không có lửa, Bách Trượng tự mình bươi sâu trong lò được một chút lửa bèn gắp giơ lên nói:

– Ông nói không có lửa, vậy đây là cái gì!

Sơn bỗng nhiên khế ngộ liền lễ bái, trình bày chỗ hiểu của mình.

Bách Trượng nói:

– Ðây là đường rẽ tạm thời thôi, muốn biết nghĩa Phật tính cần phải quan sát thời tiết nhân duyên. Khi thời tiết đến như mê chợt ngộ, như quên liền chớ, mới biết rằng vật của mình chẳng phải từ người khác mà được. Cho nên Tổ sư nói: “Lúc ngộ thời đồng chưa ngộ, không tâm cũng không pháp, chỉ là tâm phàm thánh bình đẳng, không hư vọng”. Xưa nay tâm pháp vốn tự đầy đủ, ông nay hãy khéo giữ gìn.

Ngày hôm sau, Qui Sơn cùng với Bách Trượng vào núi. Bách Trượng nói:

– Ðem được lửa đến chăng?

– Ðem đến được.

– Ở chỗ nào?

Qui Sơn liền cầm một nhánh củi thổi vài cái, đưa cho Bách Trượng. Bách Trượng nói:

– Như sâu đục cây.

(Theo: Hội Nguyên, quyển 9.)

• Thiền Học Đại Thành và Tục Tạng ghi là Bách Trượng Giáp Hỏa (百 丈 夾火), chữ Giáp (夾) dùng thông với chữ Hiệp (挾).

461. 金 峰 行 餅 — Kim Phong bày dọn bánh

Một hôm, Kim Phong ở trong Tăng đường đang ăn bánh. Sư tự cầm một cái bánh xoay một vòng ở trên bàn. Ðại chúng trông thấy đều chắp tay lại một lượt.

Phong nói: Dù các ông có giơ thẳng tay thì cũng chỉ được có nửa cái bánh.

Ðến chiều có vị tăng thỉnh ích, nói:

– Hôm nay con đang dọn bánh thấy chúng tăng chắp tay lại và Hòa thượng nói: “Dù các ông có giơ thẳng tay thì cũng chỉ được nửa cái bánh”. Thỉnh Hòa thượng nói cho đủ?

Phong làm thế lấy bánh rồi hỏi:

– Hiểu chăng?

– Chẳng hiểu.

Phong nói:

– Kim Phong cũng chỉ được nửa cái bánh.

(Theo: Thiền Lâm Loại Tụ, quyển 18.)

462. 布 袋 拈 果 — Bố Ðại cầm trái cây

Bố Ðại đang đứng ở ngã tư đường, có một vị tăng hỏi:

– Làm gì?

– Ðợi một người.

– Hắn đến rồi!

Bố Ðại cầm một trái quít đưa cho vị tăng ấy. Vị tăng vừa tiếp lấy. Bố Ðại liền rụt tay lại nói:

– Ngươi chẳng phải người ấy.

(Theo: Truyền Đăng, quyển 27.)