NGŨ ĐĂNG HỘI NGUYÊN : 60 - MINH CHÂU TRẤN HẢI

Ngưỡng Sơn đến tham vấn, Sư hỏi:
- Ông là người xứ nào?
Ngưỡng Sơn thưa:
- Người Quảng Nam.
- Ta nghe ở Quảng Nam có hạt minh châu trấn hải phải không?
- Phải!
- Châu ấy thế nào?

- Tối trời thì ẩn, sáng trăng thì hiện.
- Lại có thể đem đến được chăng?
- Đem đến được.
- Sao chẳng trình tương tợ cho Lão Tăng?
Ngưỡng Sơn khoanh tay đến gần phía trước, thưa:
- Vừa đến Quy Sơn cũng đòi hạt minh châu này, liền được không lời có thể đáp, không lý có thể bày.
Sư nói:
 Thật là sư tử con khéo hay gầm rống.
Ngưỡng Sơn lễ bái xong, trở về phòng khách, đầy đủ oai nghi, trở lại việc thượng nhân.
Sư vừa trông thấy, liền nói:
- Đã thấy nhau rồi!
Ngưỡng Sơn thưa:
- Thế ấy thấy nhau, ngay đó là phải ư?
Sư về phương trượng, đóng cửa. Ngưỡng Sơn về thuật lại với Quy Sơn. Quy Sơn nói:
- Huệ Tịch... con! Là tâm hạnh gì?
Ngưỡng Sơn thưa:
- Nếu chẳng thế ấy, đâu biết đặng y!

BÌNH:
Đông Tự chẳng biết phải quấy, châu của người vì sao lại hỏi đòi? Ngưỡng Sơn cũng lận đận tuy nói chẳng được mà vẫn cố bày! Song kiểm điểm lại, châu này là của ai? Nếu bảo là của Đông Tự, vì sao ở trong tay Ngưỡng Sơn? Nếu là của Ngưỡng Sơn sao bị Đông Tự đòi? Thế là của ai? Làm sao phân chứng được?
- Ngưỡng Sơn, Đông Tự thôi gác lại,
Châu vẫn tròn vìn, trả cho ta!